Otomatik şanzıman türleri günümüzde o kadar çeşitlendi ki, 2. el araba bakarken bile “Bu araçta hangi şanzıman var?” sorusu en önemli soruların başında geliyor. Çünkü her şanzımanın karakteri, bakım maliyeti, dayanıklılığı ve sürüş hissi tamamen farklı. İşte 2025 itibariyle Türkiye’de en sık karşılaşılan otomatik şanzıman türleri ve gerçek kullanıcı deneyimleri ile detaylı rehber:

1. Klasik Tork Konvertörlü Otomatik Şanzıman (4-6-8-9-10 ileri)

• En yaygın ve en dayanıklı tip
• Markalar: Toyota, Hyundai, Kia, Honda (bazı modeller), Mercedes (eski modeller), ZF 8HP/9HP
• Çalışma prensibi: Tork konvertörü ile kavrama (debriyaj) görevi görür, yumuşak ve sarsıntısız vites geçişi sağlar.
• Artıları:
  • Çok dayanıklı (300.000–500.000 km sorunsuz giden çok örnek var)
  • Bakımı ucuz (sadece yağ değişimi 8-10 bin TL arası)
  • Yokuşta geri kaydırma neredeyse yok
• Eksileri:
  • Yakıt tüketimi biraz daha yüksek
  • Vites geçişi DSG kadar hızlı değil
• En beğenilen örnekler:
  • ZF 8HP (BMW, Audi, Jaguar, Range Rover) → Dünyanın en iyi tork konvertörlü şanzımanı
  • Toyota Aisin 6-8 ileri → Corolla, C-HR, RAV4
  • Hyundai/Kia 8 ileri → Tucson, Sportage, Sonata

2. Çift Kavramalı Şanzıman (DSG / PDK / DCT)

• En hızlı vites değiştiren tip
• Markalar: Volkswagen Grubu (DSG), Ford (Powershift), Mercedes (7G-DCT), Porsche (PDK), BMW (bazı modeller)
• Türleri:
  • Kuru kavrama (6 ileri DSG) → Polo, Golf 1.2/1.4 TSI (2010-2017) → Artık üretilmiyor, sorunlu!
  • Islak kavrama (6-7 ileri DQ200, DQ250, DQ381, DQ500)
• Artıları:
  • Şimşek gibi vites değişimi
  • Daha düşük yakıt tüketimi
• Eksileri:
  • Kuru kavrama olanlar (özellikle 2010-2015 arası) çok sorunlu (kavrama aşınması, mekatronik arızası 40-80 bin TL)
  • Islak olanlarda bile 150-200 bin km’de mekatronik riski var
  • Trafikte stop-and-go çok yapılıyorsa ömür kısalır
• Tavsiye: 2018 sonrası DQ381 ve DQ511 şanzımanlar çok daha sorunsuz.

3. CVT (Sürekli Değişken Oran) Şanzıman

• Vites geçişi hissetmezsiniz, kayış-zincir sistemiyle çalışır
• Markalar: Nissan (X-Tronic), Honda, Toyota (bazı hibritler), Subaru, Mitsubishi
• Artıları:
  • Çok yumuşak ve sessiz
  • Şehir içi kullanımda mükemmel
• Eksileri:
  • Gaz yediğinizde motor yüksek devirde bağırır (lastik bant etkisi)
  • Yokuş ve yüksek hız performansı zayıf
  • 150-200 bin km’de kayış değişimi 30-60 bin TL tutabilir
• En sorunsuz CVT’ler:
  • Toyota e-CVT (hibrit modeller – aslında planet dişli sistemi, kayış yok!)
  • Honda CVT (2018 sonrası modeller)

4. e-CVT (Toyota Hibrit Sistemi)

• Teknik olarak CVT değil, planet dişli + 2 elektrik motoru
• Kullanılan modeller: Corolla Hybrid, C-HR Hybrid, RAV4 Hybrid, Yaris Cross
• Artıları:
  • Muazzam dayanıklılık (500.000+ km giden taksi örnekleri var)
  • Çok düşük yakıt (100 km’de 4-5 litre)
  • Bakım masrafı neredeyse sıfır
• Eksileri: Yok denecek kadar az

5. EDT (Verimli Çift Kavramalı) – Hyundai/Kia Yeni Nesil

• 2020 sonrası Tucson, Kona, i20, Staria, Sportage modellerinde
• Islak 7-8 ileri DCT
• Artıları: Hem hızlı hem de oldukça dayanıklı (şimdilik sorun raporlanmadı)
• Kullanıcı yorumu: “DSG gibi hızlı, ama çok daha yumuşak ve sessiz”

6. EAT8 / EAT6 (PSA Grubu – Peugeot, Citroen, Opel)

• Aisin üretimi 8 ileri tork konvertörlü
• Kullanılan modeller: Peugeot 308, 508, 3008, 5008, Opel Grandland, Astra L
• Çok başarılı, sessiz, hızlı ve dayanıklı
• Yakıt tüketimi makul
• 2020 sonrası modellerde neredeyse hiç sorun çıkmıyor

2025’te 2. El Alırken Hangisi Daha Güvenilir?

Sonuç: Hangi Otomatik Şanzımanı Almalısınız?

• En sorunsuzu istiyorsanız: Toyota Hibrit (e-CVT)
• Performans + konfor istiyorsanız: ZF 8HP veya EAT8
• Bütçe dostu ve yeni nesil olsun diyorsanız: Hyundai/Kia 8 ileri DCT
• Kesinlikle uzak durun: 2010-2017 arası kuru kavramalı DSG (DQ200)

Siz de 2. el otomatik araba bakıyorsanız, önce şanzıman tipini mutlaka sorun ve yukarıdaki tabloya göre karar verin. İyi sürüşler! 🚗

Arabavarmi.com